خطر ورشکستگی داروخانه های خصوصی با بنگاه داری ارگان های دولتی

به گزارش آنی غذا، نایب رئیس انجمن داروسازان ایران در رابطه با تاسیس داروخانه از جانب نهادهای دولتی و حمایتی همچون هلال احمر و گسترش داروخانه های دولتی در کشور، اظهار داشت: تجربه نشان داده که گردش مالی برخی داروخانه های دولتی معادل ۲۰۰ تا ۳۰۰ داروخانه خصوصی است؛ ازاین رو متاسفانه فعالیت این ارگان ها در حوزه دارو به تدریج از حالت فوریتی و خدمت رسانی خارج شده و به بنگاه تجاری بدل می شوند.

دکتر سید علی فاطمی در گفتگو با ایسنا، در رابطه با تاسیس داروخانه از جانب نهادهای دولتی و حمایتی همچون هلال احمر و گسترش داروخانه های دولتی در کشور، اظهار داشت: یکی از نتایج سوئی که معمولاً کمبودهای دارویی به همراه دارد، اینست که خیلی ها با این نیت که مشکل کمبود دارو را برطرف کنند، تمایل دارند در حوزه عرضه دارو فعالیت کنند. بعضی از این فعالیت ها در ظاهر مجاز است؛ مانند تاسیس داروخانه از جانب هلال احمر، برخی ارگان های نظامی، خیریه ها و دانشگاه های علوم پزشکی و… که تقاضای تاسیس داروخانه می کنند. بعضی از این اقدامات هم غیررسمی و مجاز نمی باشد که به وفور دیده می شود. مانند انواع کانال های تلگرامی، پیج های اینستاگرامی و… که آغاز به عرضه داروهای قاچاق می کنند که همه این موارد از تبعات کمبود دارو بوده و اگر دارو گرفتار کمبود نباشد، انگیزه ای برای انجام این اقدامات نیست.
عرضه دارو از جانب ارگان های حمایتی «فقط» در شرایط بحران و فوریت
وی با اشاره به اینکه در اساسنامه ارگان های امدادی مانند هلال احمر اشاره شده که فقط در فوریت ها و موارد بحرانی می توانند در حوزه عرضه دارو فعالیت کنند، اضافه کرد: شرایط بحران و فوریت هم مشخص بوده و شامل حوادث غیرمترقبه، جنگ، سیل، زلزله و… است، اما زمانیکه کشور در شرایط ثبات به سر می برد و بنا به دلایلی کمبودهای دارویی ایجاد می شود، توجیهی وجود ندارد که بخواهیم عرضه دارو را در اختیار ارگان های دولتی مانند هلال احمر قرار دهیم.
گردش مالی برخی داروخانه های دولتی معادل ۳۰۰ داروخانه خصوصی!
فاطمی افزود: تجربه نشان داده که گردش مالی برخی داروخانه های دولتی معادل ۲۰۰ تا ۳۰۰ داروخانه خصوصی است که این مورد در استانهای زیادی هم دیده می شود؛ هم در تهران و هم در اصفهان، شیراز، مشهد و… ازاین رو متاسفانه فعالیت این ارگان ها به تدریج از حالت فوریتی و خدمت رسانی خارج شده و به بنگاه تجاری بدل می شوند. چونکه دارند با بخش خصوصی رقابت می کنند. حالا هر داروخانه دولتی مانند ۲۹ فروردین، ۱۳ آبان، هلال احمر و… معادل چند صد داروخانه خصوصی بوده و می توانند جلوی فعالیت چندصد فارغ التحصیل داروساز را بگیرند.
لزوم کاهش تصدی داروخانه های دولتی در عرضه دارووی با تکیه بر ضرورت کاهش تصدی داروخانه های دولتی در بحث عرضه دارو، اظهار داشت: ما درخواست داشتیم که بر مبنای سیاست های اجرایی اصل ۴۴ قانون اساسی، به تدریج داروخانه های دولتی به بخش خصوصی واگذار شوند. عملا در کشوری که ثبات وجود دارد، باید این اتفاق بیفتد، اما متاسفانه به بهانه کمبودهای دارویی، اما در واقع به علت بحث های اقتصادی خیلی ها از این مورد سوءاستفاده می کنند و تقاضای تاسیس داروخانه می کنند که در دراز مدت بر روی اقتصاد داروخانه های خصوصی و نظام دارویی ایران اثرات سوئی می گذارد.

فاطمی افزود: اگر بخواهیم در همه صنایع شاهد ترقی، پیشرفت، رقابت و افزایش کیفیت باشیم، باید به سمت خصوصی سازی حرکت نماییم، نه این که خلاف این مورد حرکت نماییم.

نایب رئیس انجمن داروسازان ایران با اشاره به اینکه اگر پروانه تاسیس داروخانه و پروانه مسئول فنی برای ارگانی صادر شود، سازمان غذا و دارو بر آن نظارت دارد، اظهار داشت: وقتی پروانه تاسیس داروخانه برای ارگانی دولتی صادر می شود، آنها همه نوع دارویی می آورند. در حالیکه طبق اساس نامه هلال احمر ایران و هلال احمر جهانی، این داروخانه ها نباید کار انتفاعی انجام دهند، بلکه در زمانی که فوریتی باشد، آن هم به درخواست وزارت بهداشت می توانند اقدام نمایند. بعنوان مثال وزارت بهداشت اعلام نماید که نیاز داریم هلال احمر دارویی را وارد کند، می توانند این اقدام را انجام دهند. چندی قبل سوسپانسیون های آنتی بیوتیکی که از هند وارد شد، بنا به درخواست وزارت بهداشت و از جانب شرکت وابسته به هلال احمر انجام شد. در عین حال در مواقع حوادث غیرمترقبه، جنگ و… در مدتی که بحران وجود دارد، به درخواست وزارت بهداشت می توانند دارو را تأمین کنند.
افزایش ۳۰ درصدی داروخانه ها طی یکسال اخیر و چالش های آن
فاطمی اضافه کرد: هم اکنون مشکل کمبود دارو، به علت کم بودن داروخانه نیست، بلکه داروخانه های ما بیشتر از قبل هستند. به صورتی که در یکسال اخیر، حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد افزایش داروخانه را در استان ها داشته ایم؛ مثال آن ضرب المثلی است که می گوید «یک ده آباد، بهتر از صد شهر ویران است». قبلا داروخانه ها کمتر بود، اما داروی مردم پیدا می شد، اما حالا داروخانه ها زیاد شده و به هرکدام هم که رجوع می کنید، دارو ندارد که منجر به سرگردانی بیشتر مردم می شود. بخصوص اگر دولتی بیشتر شود که نتایج آن فاجعه بار است. چونکه بخش خصوصی عملا از بین می رود. دولت هم معمولاً ابتدا داروهایش را به بخش خصوصی داده و بعد به بخش خصوصی می دهد.
تاثیر کاهش مالیات بر ارزش افزوده در به صرفه شدن تولید داروکاهش تولید؛ دلیل اصلی کمبود دارو
وی در ادامه در رابطه با کاهش برخی الزامات تاسیس داروخانه هم اظهار داشت: در آئین نامه ای که در سال ۱۴۰۰ ابلاغ گردید، برخی الزامات تاسیس داروخانه کاهش پیدا کرد و همین مبحث منجر به افزایش یکباره ۲۵ تا ۳۰ درصدی داروخانه های ما در یکسال شد. در حالیکه قبل از آن حدنصاب جمعیتی وجود داشت و امتیازبندی بود که بر مبنای آن ابتدا افراد در شهرهای کمتر برخوردار داروخانه تاسیس کنند و امتیاز جمع کنند و بعد به شهرهای بزرگ بیایند، اما حالا عملا اینطور نیست و خیلی ها بلافاصله پس از فارغ التحصیلی در شهرهای بزرگ و برخوردار داروخانه تاسیس می کنند. در حالیکه عملا برخی شهرهای کوچک که احتیاج به داروخانه دارند، اما تاسیس داروخانه در آنها متقاضی ندارد.

فاطمی در رابطه با تصویب کلیات لایحه معافیت واردات مواد اولیه دارویی، شیرخشک و تجهیزات پزشکی از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده که روز گذشته اعلام گردید هم اظهار داشت: پس از اجرای طرح دارویاری، مالیات بر ارزش افزوده سبب شده بود که ۱۶ درصد به قیمت نهایی دارو اضافه شود که عدد بزرگی است که اگر کاهش پیدا کند، اثر بسیار خوبی داشته و بهره وری و سود شرکتهای دارویی را افزایش داده و می توانند بهتر و بیشتر فعالیت نموده و داروی بیشتری تولید کنند. وقتی تولید دارو به صرفه باشد، کمبود هم برطرف می شود. متاسفانه در دو ماه مرداد و شهریور، دلیل اصلی کمبود دارو، کاهش تولید دارو بود که به علت بحث های قیمت گذاری بود. اگر با کاهش مالیات بر ارزش افزوده بتوانند به صنعت دارو کمک کنند، ۱۵ تا ۱۶ درصد روی قیمت تمام شده دارو اثرگذار بوده و تولید دارو به صرفه تر می شود.
آخرین وضعیت کمبودهای دارویی
ایشان در ادامه در رابطه با آخرین وضعیت کمبودهای دارویی در کشور هم اظهار داشت: وضعیت کمبودهای دارویی نسبت به یک ماه قبل، به صورت مشهودی در رابطه با سرم ها و آنتی بیوتیک ها رو بهبود است. البته در بعضی اقلام مانند برخی اسپری های تنفسی که کورتونی و وارداتی هستند، مقداری کمبود وجود دارد. با این وجود در کل وضعیت کمبودهای دارویی رو بهبود است.